Galeri İstanbul 1881 organizasyonunda eserlerini yapan Ned Pamphilon, “Göbeklitepe’yi toz toprağın içinde bulunmuş T şekilli bir grup kalıntı olarak mı görmeliyiz, yoksa dünya kültür tacındaki en değerli taş mı?
Bence dünya tarihinin bilinen kavramlarını alt üst eden bir devrimden bahsetmeliyiz. Ben işte bu kültür ve din devrimini çiziyorum. Mezopotamya’ya çok yakın Göbeklitepe, kültür ve medeniyetlerin ortaya çıkmadığı günlerde kendisini var etmiş. Bence Göbeklitepe, insanlık tarihine yeni bir Rönesans’ın tohumlarını ekebilecek kadar önemli” dedi.
Günümüzden 12 bin yıl önce yapıldığı düşünülen tapınak, Çanak Çömlek Öncesi Neolitik A dönemine (milattan önce 9600-7300) tarihleniyor.
1995 yılında Alman arkeolog Prof. Klaus Schmidt tarafından bulunan Göbeklitepe’de altı tanesi gün ışığına çıkarılmış, toplam 20 tane dini amaçlı yapı bulunuyor. Taş devrinden kalma “T” biçiminde sütunların insan tasvirleri olduğu düşünülüyor.
40-60 ton ağırlığındaki sütunlar üzerine işlenmiş boğa, yaban domuzu, aslan, tilki, yılan, turna ve yaban ördeği tasvirleri bulunuyor. Arkeolog ve tarihçiler en çok hiçbir el aletinin olmadığı dönemde sütunların nasıl taşındığı ve dikildiğini halen çözemedi. Yerleşik tarıma geçmeyen insanların şamanik bir düzende tapınağı inşa ettiği sanılıyor.
12 bin yıl öncesine kadar inen Göbeklitepe’nin insanlık tarihi adına edinilen tüm bilgilerin sorgulanmasına neden olduğunu belirten Pamphilon, “Henüz dinlerin oluşmadığı Taş Devri’nden bahsediyoruz. İnançların yeşermediği bir dönemde insanların korku ya da saygıyla; T şeklinde eserler yaptığı aklıma geldikçe şaşkınlığım artıyor.
Bence 5 bin yıl önce 200 bin köle işçi ile inşa edilen Mısır piramitleri ya da güneşin hareketlerine göre tarih öncesi insanlarca 4 bin 500 yıl önce yapılan Stonehenge bile Göbeklitepe’nin bilinmezlikleri karşısında sönük kalıyor. Darwin’in evrim teorisinden ilhamla bir tablomda bu arkeolojik eserin alçakgönüllü ama yüce tarihini espriyle anlatmak istedim. Türk halkı olarak Göbeklitepe’yi korumanız dünya insanlık tarihine katkı sağlayacak” dedi.
