Kabbala...
Bilindiği kadarıyla 5000 yıllık bir geçmişi olan Kabbala´nın içeriği aslında sanıldığı gibi Museviliğin ötesinde, bir bilgelik ve kozmik bütünleşme sanatıdır. Kabbala´ya bir giriş yaparak, çok eski bir bilgelik okulunun kapısını aralıyoruz.
Kaynak "The Holy Kabbalah"
A. E. Waite
Kabbala, toplumumuzda az bilinir ve bilindiği kadarıyla da Musevi mistisizmi olarak tanımlanır. Gerçekten de temelinde Museviler´in binyıllar boyunca süren ezilmişliğinin, yasaklanmaların ve saklanmaların getirdiği gizemcilik ve dinsel saklanma güdüsü vardır fakat aslında Kabbala çok daha eski bir bilginin Museviler tarafından yorumlanmış biçimidir. Temelinde batının ezoterik gelenekleri vardır, Sutra-Yogalar´da, Upaşinadlar´da, Bhagava Gita´da bulunan ve diğer kutsal metinlerin kaynağı olan ezoterizmden söz ediyoruz. Kabbala, teokratik ve pratik felsefedir ve de psikolojik olarak Museviler´in kutsal metinlerinde yer alır ama aslında bir dinin ötesinde simya, astroloji ve okkültizm´le bütünleşmiş, Tarot´un, Gül-Haç´ın ve Masonizm´in simgeleriyle desteklenmiş çok derin bir sembolizma içeren karmaşık bir sistemdir. Bin yıllar boyunca ağızdan ağıza ezber yoluyla gelen öğreti tekniklerine dayanır, Orta Çağ boyunca batıda ortaya çıkmış ve ilgi görmüştür. Daha özet ve belki de kavramsal anlamda Kabbala, insanın zekasıdır ve bilincin katmanları arasındaki ilişki yeteneğinin anlaşılmasını sağlar. İbranice anlamında Kabbala iki içeriğe sahiptir; "Almak, kabul etmek" anlamında bunu "Açığa vurmak, göstermek"tir. Bu tanım bize Kabbala´nın girişini gösterir, "açığa vurmak" bir yoldur ve ilham ya da vahiyle bütünleşir yani "evrenin gösterilmesi, kabul edilmesi"dir. Kabbala antik bir mistik öğreti olmasına rağmen modern dünyaya da uygundur, bireysel kişiliğin büyüyüp, gelişerek grupsal ve gezegensel bilinç düzeyine ulaşması tekniklerini ifade eder. "Almak" kavramı, kişinin kendi bilgeliğini yani kendisini anlaması ya da gerçekten bilmesi olarak düşünülür. Burada bir paradoks yoktur yani bireyin kendisini ve gezegensel bilinci bir anlamda tekil ve çoğul çelişkisi içersinde algılamaya kalkışması okkült anlamda "Yukarısı neyse, aşağısı da odur" demektir. "Açığa vurmak" ve "Almak" en azından potansiyel olarak bir ve aynıdır.
Kabbala, normal olarak beş yoldur;
1. Oral Kabbala; Burada bilgi söylencelerle geliştirilir, öğretmenler kalıcı değildir ve kimlikleri önemsenmez; önemli olan Kabbala yolcusunun majikal yoludur; bu bir dost, arkadaş veya herhangi biri de olabilir. Anlatılmak istenen açıkta olanın görülmesidir. Ayrım ve eleme bilgilendikçe oluşacaktır.
2. Yazılı Kabbala: Geleneksel amaçlarla doğanın, evrensel yapının temellerinin ve kaderin öğrenilmesidir. Yazılı Kabbala, Kabalistik yönden yazılmış tüm kaynaklara dayanır. Burada amacın Kabbala olup, olmadığına karar verilir.
3. Literal Kabbala: Kabbala´nın bu bölümü kabalistik bilgileri ve literatürü içerir, genelde Tevrat önemli ve gereklidir. Örneğin "Gematria" yani sayı sanatı ve bilimi harflerin şifreleri öğrenilir. Amaç kutsal kitapların okunup gizli anlamların uyandırılmasıdır, bunun için uygun Kabalistik kodlar ve ilişkiler öğrenilir.
4. Sembolik Kabbala: Kabbala anlamayı içerir, bireyin kişesel deneyimi ile ilgilidir ve burada sembolizmaları algılayabilen zeka öncelik kazanır. Temelinde Kabbala´nın "Yaşam Ağacı" diagramı yer alır.
5. Pratik Kabbala: Burada Kabbala´nın tüm türleri ve yönlerinden yararlanılır. Böylece bireysel, içsel ve transsal değişimler gerçekleştirilebilir.
Kabbala´nın anahtarları
Pratik ve Sembolik Kabbala bir bütündür, metod ise Yazılı Kabbala´dır, Oral ve Literal Kabbala´lardan geçilerek uygunluk çalışması yapılır. Aşırı kavramsallığı olan Kabbala, insan imajinasyonun her türünü en geniş biçimde içerir ama varılan sonuçlar ya da tanımlar bitimsizdir yani Budizm´in Nirvana´sına benzer bir sona ulaşılmaz aksine sonsuzluğun algılanması önemlidir. Öğrenilmesi ve daha da önemlisi ne işe yarayacağının algılanması çok güç olan Kabbala´nın ana kuralı sabırdır ve hatta öğrencinin bazen tek bir dalı veya bilgiyi anlayabilmesi için uzun yıllar gerekebilir. Ama yine de nedir, ne işe yarar, sorularına verilecek cevaplar özetlenebilir;
* Kabbala fiziksel, ruhsal, astral ve diğer bilinçsel uyanış düzeylerinin haritasıdır.
* İçsel ve dışsal deneyimlerin ilişkisini sağlarken, bireyin öteki bireylere içsel ulaşımını gösterir.
* İlişki ve iletişim yoludur.
* İç uyanışla, dış uyanışın ilişkisini sağlarken, iki kişi arasında bilinci geliştirerek aktif ve yaratıcı bir köprü oluşturur.
* İnsanlar arasında farklı görünen ilişkilerin oluşum nedenlerini ve kaynaklarını gösterirken, dinsel, kültürel veya sapkın inançsal farklılıkların temelindeki nedenlerin algılanmasını sağlar.
* Düşüncelere açıklık getirirken, daha basit ama kompleks düşünce formlarını oluşturur.
* Sembollerin yaşamla ilişkisini öğretirken, karanlıkta kalmış, unutulmuş veya anlaşılamamış obje, form ve zanları aydınlatır ve aynı zamanda da renklerin, seslerin ve şekillerin, ruhsal, entellektüel, duygusal ve fiziksel platformlardaki etkilerini tanımlar.
* Gerçeğin düşünceler aracılığı ile deneyimlenmesidir, böylece "bilmek" ve "anlamak" arasındaki fark öğrenilir.
* Kabbala, üç boyut ötesi varlıklarla, boyutlararasındaki transparan ve değişken enerjilerle veya zekalarla ilişkiyi sağlar.
Kabbala evrenseldir
Kasacası modern Kabbala´ya ancak yukarıdaki tanımlarla bir giriş yapılabilir. Anlatmak istediğimiz Musevi Kabbala´sının yani 13. Yüzyıl´da İspanya´da ortaya çıkan "Zohar" kitabında anlatılan geleneksel İbrani Kabbala´sı ile Majikal Kabbala´nın farklı olduğudur. Bilindiği kadarıyla 5000 yıllık bir kültür olan Kabbala, Museviler´e göre bilgiye dayalı bir öğreti değil, Musevilik´le içiçe geçmiş mistik bir uygulama veya düşünce biçimidir; İbranice bilmeyenlerin Musevi mistisizmini yaşamayacakları ve bunun için de özgün bir rahip veya mürid yaşamının yaşanması gereğine inanılır (Perle Epstein). Ama bu Museviler içindir ve Kabbala makro anlamda hiçbir yere mal edilemediği gibi, ulusallaştırılamaz ve salt bir dinle bütünleştirilemez.
Patikalara giriş
Pistorius adlı Latin bilgenin felsefi Kabbala´sı, tüm dogmalara karşıdır, bu yol ebediyetin yolunun üçte ikisidir; "Vie Eternitatis sunt triginta duo" Bu yolun Kabbalistik adı yani Kabalistik patikalar "Tümüne Sepher Yetzirah denir." İbranice tanımlarla "On Sephiroth" ve İbrani alfabesinin 22 harfidir. Doktrin bu geleneksel tabloya bağlıdır ama sonraki dönemlerde değişimler ve dönüşümler görülür. Çağdaş yaklaşımlar veya Yeni Çağ´cı düşünceler geleneksel Kabbala üzerinde etkin olarak, ruhsal kanallar olarak düşünülmüştür veya tasarımlanır. Bu pek önemli değildir çünkü yine Kabbalizm´i gösterir hatta daha spekülatif, kullanılabilir ve biçimseldir. Bu bir anlamda insan düşüncesinin pratik uygulamasıdır. Elbette ki dillerin farklılıkları düşünsel ve kavramsal farklılıkları da beraberinde getirmiş ve tüm kutsal, antik ve mitolojik metinlerin orjinlerinin yitirilmesi örneğinde olduğu gibi, Kabbala´da da düşünsel farklılıklar doğmuştur. Geçerli dil olarak olabildiğince İngilizce kullanıldığından, modern Kabbala´nın patikalarını bu doğrultuda yorumlayacağız;
1. Birinci Patika (Keter/Taç): İstün ve mistik zeka; İlahi Taç; anlayışın içten başlaması veya başlangıcı olmayan içsel aydınlanma; İlk Parlamave İlk Işık. Hiçbir yaratılmış oluşum bu düzeye erişemez ve erişememiştir.
2. İkinci Patika (Chochmah/Bilgelik-Hikmet): Aydınlanma; Zeka; Yaradılış Tacı ve Evrensel Birlikteliğin görkemli ışığına en yakın olunan yer. Bu patikada yücelme ve İkinci Işığın ayrımı vardır.
3. Üçüncü Patika (Binah/Anlayış) Kutsal Zeka; Temel bilgeliğin kaynağı; inancın yaradılışı, kökeninde "Amen veya Amin" sözcüğü vardır. İnanç buradan doğar ve şekillenir.
4. Dördüncü Patika (Chesed/Lütuf, bolluk, cömertlik) Burada zeka durdurulur veya olduğu gibi kabul edilir çünkü sınırların algılanması yüksek zekanın kendini fark etmesi için gereklidir, ruhsal değerler buradan doğarlar ve İlahi Taç´ın etkileri altında yönlenirler, aynı zamanda da tüm ruhsal güçleri içerir. Keter, burada bedenlenir.
5. Beşinci Patika (Geburah/Yargı, sınırlama, sertlik) Radikal zeka; çünkü İlahi Birlikteliğe daha yakın olunmalıdır ve bu duygu bilgeliğin derinliklerinden doğar. Chochmah´ın derinlerinden gelen, bu patikaya akar.
6. Altıncı Patika (Tiphereth/Güzellik) Ayırım zekası; bu patikada duyguların akışı ve karışımları izlenip, algılanır, birleşimlerin çokluğu bireyi kutsayarak, onlarla bütünleştirir.
7. Yedinci Patika (Netzach/Zafer ve Sonsuzluk) Gizli, saklı zeka; inancın coşkusu ve vecd enerjisi ruhun gözlerinden akarak, entellektüel değerleri oluşturur.
8. Sekizinci Patika (Hod/Şeref, ihtişam) Mutlak ve mükemmel zeka; evrensel prensipleri algılama düzeyi. Kökeninde küresel görkem ve ihtişam vardır.
9. Dokuzuncu Patika (Yesod/Kaynak) Saf zeka. Burada tüm dış etkenler ve imajlar durdurulur.
10. Onuncu Patika (Malchuth/Krallık) Parlak zeka. Tüm bilinçlerin üzerinde olduğunu en altta kalmak kaydıyla hissetmek.
Kendi Kabbala´nızı bulun
Bundan sonraki patikalar geleneksel Kabbala´nın dışında alfabetiktirler. Tüm bu yazıda entellektüel bir kazanç veya bilgilendirme amaçlanmıştır. Kabbala aslında ciltlerce kitabın konusu olduğu gibi kişisel algılama düzeyi ile de ilgilidir; her patika üzerinde uzun uzun düşünmek ve sonunda özgün bir "Yaşam Ağacı"nı tasarlamak veya oluşturmak gerekir; farklı gözüken ayrımcı başlıklar sorular oluşturmalı ve modelleri ortaya çıkarmalıdır. Bir Astrolog, bir Tarotçu veya bir Majisyen için farklı "Yaşam Ağaçları" vardır. Bu tezin temelinde dogmaların aşılması ve sınırsızlık duygusu vardır. Yani Patikalar Ağaç´tır ve onun Sephiroth´unu yani içsel biçimselliğini siz belirlersiniz.
