Anna LeMind
Hepimiz bilincin değişik hallerine bir çok araçlarla erişebileceğini biliyoruz, buna hayal gördüren ilaçlar veya meditasyon dahildir.
Ama son zamanlardaki bir araştırma bu hali başlatmanın çok daha kolay bir yolu olduğunu gösteriyor – başka birinin gözlerine 10 dakika bakarak.
İtalya’daki Urbino Üniversitesinden Giovanni Caputo 20 gönüllüyü çiftlere ayırdı ve birbirlerinin 1 metre önünde durup karşıdakinin gözlerine 10 dakika bakmalarını istedi. Deneyin gerçekleştirildiği oda gönüllülerin renk algısını azaltmak için loştu. Aynı zamanda, katılımcıların karşıdaki kişinin yüz hatlarını ayırt edebileceği kadar ışık vardı.
Deney ayrıca 20 kişilik bir kontrol grubunu kapsıyordu, onlardan da çiftler halinde loş bir odada oturmaları istendi, ama tek fark onlar boş duvara bakmak zorundaydılar.
Her iki gruptaki gönüllülere deneyin asıl amacının anlatılmadığını, sadece meditatif hali başlatmakla ilgili olduğunun söylendiğini not etmek gerekli.
Zaman dolduğunda, katılımcılardan iki soruyu yanıtlamaları istendi – biri deney sırasında deneyimlenen herhangi bir ayrışma semptomu olup olmadığı ve diğeri partnerinin yüzünü (birinci grup) veya kendi yüzlerini (kontrol grubu) nasıl algıladıkları. Ayrışma semptomu terimi algının, farkındalığın veya kimliğin bozulmasını kapsayan herhangi bir durum için kullanılır – gerçeklikten kopmuş olduğunuzu hissettiren herhangi bir şey.
Sonuç olarak, ilk gruptaki gönüllüler garip deneyimlerini bildirdiler, örneğin azalan renk yoğunluğu, zamanın değiştiği algısı ve seslere yüksek hassaslık. Dahası, katılımcıların %90’ı partnerinin yüzünün deforme göründüğünü iddia etti – %75’i canavar halüsinasyonları gördü, %50’si kendi yüz hatlarını gördü ve %15’i partnerinin yüzünde bir yakınlarını gördü.
Bu benzer sonuçları getiren ilk çalışma değildir. 2010’da, Caputo 50 gönüllüyü kapsayan bir deney gerçekleştirdi, sadece bu kez, onlardan aynadaki kendi yansımalarına 10 dakika bakmaları istendi. Katılımcılar deneyin sadece ilk bir dakikasından sonra kendi yüzlerinde deformasyonlar gördüklerini iddia ettiler; bazıları kendi anne babasının yüzünü gördü, diğerleri – yaşlı bir kadın veya atasının portresi gibi arketipik yüzler gördüler. Bazıları yüzlerinde hayvanlar ve canavar yaratıklar gördüklerini bile bildirdi. Caputo bu tür halüsinasyonları “garip yüz illüzyonu” olarak tanımladı.
Bu acayip fenomenin arkasında ne var ve neden başka birinin gözlerine bakmak bu tür garip halüsinasyonlara neden oluyor? Caputo’ya göre, bilincin değişmiş halleri duyusal yoksunluktan dolayı gerçekleşiyor. Duyusal uyarı yokluğu nedeniyle beynin ayrışma haline girdiğini ve gerçekliğe geri döndüğünde,kişinin bilinç altı düşüncelerinin partnerinin yüzüne yansıtılıp bu “garip yüz görünüşüne” neden olduğunu ileri sürüyor.
Bunun gibi araştırmalar ve deneylerle, bilim sürekli olarak insan zihninin ne kadar şaşırtıcı olduğunu ve ne kadar çok ilgi çekici olasılıkları gizlediğini gösteriyor.
Araştırma Psikiyatri Araştırması dergisinde yayınlandı.
